ELIMU YA KWELI

UTANGULIZI:

Elimu ya kweli ni ufunuo wa tabia yake na uwezo wake na kazi ya kuonyesha  kuwa kila kiumbe kimeubwa na Mungu na kutangaza utukufu wake.  ZABURI 19:1- 7, ISAYA  37: 16, 46:5, 44: 6, 46 :9

Kila kiumbe kiliumbwa na yeye mwenyewe malaika mwanadamu ni kazi ya Mungu  AYUBU 38:5 – 7, MWANZO 1: 26 -27

Hivyo  hukanusha masomo ya nadharia za watu, zinazofundishwa kuwa dunia ni kipande kilicho meguka kwenye mwezi, huu ni uongo, Mungu aliumba dunia, na mwezi nyota, jua vyote ni kazi ya Mungu.

MWANZO 1: 1- 5,  14 – 19 , ISAYA 66:2, AYUBU  36:26 .

Hivyo tunakanusha uvumi wa kusema kwamba vitu hivi  vilitokea tu . Pia mwanadamu naye ni kazi ya Mungu aliumbwa hakuna kiumbe kilichotokana na kingine .

MWANZO 2: 7    ZABURI 139: 23 – 25,  8: 3-  9.

Hii ndiyo Elimu ya kweli ya kujua kazi ya  Mungu kama mwanzo wa vitu vyote, na ukuu wake na mamlaka yake ya uumbaji, hata hivyo tuelewe kuwa  mwanadamu aliumbwa na si uibukaji kama wengi wanavyoelewa .

 Ni  mhimu sana kujifunza kuujua mwili wetu na kujua kila kiungo kinavyofanyakazi tena kwa kushirikiana na vingine . Wengi wamekuwa walemavu wa viungo, na  wengine  kufa kwa kutumia viungo vyao vibaya   1 WAKORINTHO  6:12 – 20

 Ni wajibu wa kila mtu, kwa ajili yake mwenyewe, na kwa ajili ya watu wengine, kujua kabisa kanuni zinzohusiana na afya njema, na kuzifuata kwa bidii na uaminifu.  Inawapasa wote kufahamu kabisa umbo hili la ajabu – yaani mwili  wa  mwanadamu.  AFYA NA RAHA   UK 10, 39 – 42.

Uasi  wa sheria za mwili ni uasi wa sheria za maadili kwa maana kwa hakika Mungu ndiye mwanzilishi wa sheria za mwili. Kama alivyo mwanzilishi wa sheria za  maadili. Sheria yake imeandikwa kwa kidole chake na kwa kila mshipa wa fahamu kwa kila  msuli na kwa kila uwezo wa akili na mwili, ambao umewekwa kwa mwanadamu. VIELELEZO VYA MAFUNDISHO YA KRISTO,:   UK 268   KUTOKA  31 : 18

Mvuto wa akili kwa mwili, Pia ule wa mwili kwa akili, zitiliwe makazo. Nguvu ya umeme ya akili ikitiwa nguvu na shughuli za kiakili, hutia nguuvu mfumo wote hivyo huwa msaada wa thamani sana katika kukinga magonjwa. ELIMU YA KWELI   UK 144 -147

 Unapojifunza  jinsi mwili unavyofanya kazi, uzingatiaji makini uelekezwe kwenye uwezo wa kubadilika na jinsi viungo vinavyotegemeana. Kadri moyo wa kupenda kwa mwanafunzi utakavyoamshwa  na kuongozwa na kuona umhimu wa elimu ya kukua na kukomaa kimwili,  mwalimu atafanya mengi kusaidia kukua ipasavyo na mazoea sahihi. Miongoni mwa mambo ambayo yapaswa kulengwa kwanza  lingekuwa hali sahihi katika yote mawili kukaa na kusimama. Mungu alimuumba mwanadamu mnyoofu na anapenda awe siyo tu na yale ya kimwili, bali faida za kiakili na maadili.   ELIMU YA KWELI 145. MHUBIRI  7:29

INI, LIVER NATURAL REMEDIES UK. 357- 58, 361 – 62

1. Ini ni kiungo muhimu sana ndani ya mwili wa binadamu. Ini hufanya kazi ya kutengeneza protini kuondoa sumu ndani ya damu na kusambaza kiwango cha damu inayohitajika kila sehemu ya viungo vya mwanadamu na kupambana na kinukari za sumu zinazoingizwa mwilini.

Ini seli nyekundu za damu zilizokufa.

Hugeuzwa na ini kuwa pigmenti za nyongo ambazo huipa nyongo rangi yake. Pigmenti hizo huingia kwenye chakula njia ya chakula na baadaye kuchanganyika na kinyesi. Ini pia hupambana na sumu zinazongia mwilini. Simu zinapozidi uwezo wake hulifanya ini kusinyaa, na kushidwa kufanya kazi vizuri na kusababisha makovu. Ini linapokuwa limeathilika namna hiyo, hushindwa kufanya kazi zake za kawaida kama vile kutengeneza (Protein) na kuondoa sumu  ndani ya damu na hivyo husababisha shinikizo la juu la damu ndani ya mishipa ya damu.

  Uvujaji wa damu ndani  kwa ndani kunaweza kutukea na pia mkusanyiko wa maji ndani ya tumbo na tumbo kuvimba.

Vitu vinavyoharibu ini na kulifanya lishindwe kazi vizuri

Ø  Kula chakula kisicho na virutubisho nafaka zilizokobolewa.

Ø  Matumizi ya nyama, kahawa, majani ya chai, pombe, uvutaji wa hewa yenye sumu

Ø  Samaki kwa mtu anayetumia samaki kwa wiki mara 2 huzuia utendaji kazi wa mafuta ya ini

Ø  Kutumia vidonge, sukari, soda, juisi, chakula chenye sumu pia na homa ya njano.    WALAWI 3:4 -11                

               TIBA

Ø  Tumia kwa wingi matunda ya apples

Ø  Celery chukua kijiko kimoja weka kwenye glasi moja ya maji ya moto kunywa 2x2 kwa siku

Ø  Tumia chai ya Rosemery

           ACHA KUTUMIA

Nicotine, alchohol, caffeine, fishi, fowl, meat, salt, soft drinks, sugar foods, lea NK

KIDNEY PROBLEMS – MATATIZO YA FIGO

NATURAL REMEDIES UK 397-398

2. Figo au mafigo ni viungo vinavyohusika kuchuja maji ndani ya mwili na kuyabala nsi yakae kwenye uwiano ulio sawa. Kiungo hiki (viungo) kina ushirikiano mkubwa sana na kibofu cha mkojo. Mafigo yanaposhindwa kufanya kazi vizuri husababisha matatizo ya kuvimba miguu, kujaa maji sehemu ya malengelenge ya maji sehemu yoyote ya mwili hata yasipotakiwa kuwepo.

Figo ni ogani iliyo nyuma ya fumbatio figo linaumbo la harangwe.

  Kuna fiigo mbili moja upande wa kulia na la pili upande wa kushoto wa uti wa m gongo, kwenye kila

M,WALAWI 8:16

figo kuna mshipa unaingia na kutoa. Ule unatoka huitwa vena ya renali, na ule unaingia huitwa ateri  ya renali. Damu kuingia kwenye figo kupitia ateri za renali figo huchuja damu inayoingia na kuondoa urea, chumvichumvi na maji ya ziada.

 Taka mwili zilizochunjwa na figo husafilishwa kwenda kwenye kibofu kupitia ureta.

Ureta ni mlija utakao kwenye figo hadi kwenye kibofu cha mkojo. Kazi yake ni kupitisha mkojo toka kwenye figo hadi kwenye kibofu, Kibofu cha mkojo ni mfumo unaokusanya mkojo kutoka kwenye figo. Baada ya kibofu kujaa, misuli yake husinyaa na kuusukuma mkojo nje kupitia ureta.

           

                      VYANZO

Ø  Kula chumvi mbichi

Ø  Vinywaji, pombe, soda, juisi

Ø  Kuunga chumvi mbichi kwenye chakula yaani kuongeza chumvi

Ø  Mawe ndani ya mafigo

            TIBA

ACHA KUTUMIA

Soft drinks, caffeine, chocolate, cocoa, pepper, Nuts, nyama, chumvi.

BANDAMA

SPLEEN   NATURAL REMEDIES UK 2102

3. Bandama ni kiungo muhimu sana kwa mwanadamu pia kuingo aina ya nyama kinachohifadhi damu na kutunza kama alivyo kwa viungo vingine. Kiungo hicho hushirikiana na viungo vingine. Kiungo hiki kikiungua au kupata matatizo ni hatari.

         

KONGOSHO

4.    Kongosho ni kiungo pia muhimu kwa kutengeneza kiwango cha sukari inayotakiwa mwilini kinapaswa kutunzwa kwa makini sana. Kongosho inapozidiwa na kazi yake husababisha sukari kusambaa mwilini na mtu kupatwa na ugonjwa wa kisukari.

              

  Dalili za kuonyesha kongosho halifanyi ni

Ø Ugonjwa wa kisukari

Ø Kupungua uzito

Ø Kukonda kwa haraka sana

Ø Kukojoa san, mkojo wa mara kwa mara

Ø Mkojo wa sukari sukari

Vyanzo     vikubwa

Juisi za viwandani, soda, chumvi, sukari, nyama, mayai, apple, ndizi, maziwa, sigara, pombe, tikiti maji, na jamii ya vitu vyenye sukari

Mtu anayetumia soda x2 kwa wiki husababisha kansa ya kongosho.

5. NYONGO BILE DUCT MFEREJI WA NYONGO GALL BLADER- KIBOFU NYONGO

Nyongo ni kiungo kinachozalisha tindi kali (URIC ACID) inayowekwa kwenye chakula kabla ya kuyeyushwa kama kund wadudu chakula hakiwezi kuyeyushwa kama nyongo haijadondosha, tindi kali kwenye chakula. Viungo hivi hufanya kazi kwa kushirikiana na kila kiungo kwa kazi ya na utaratibu kula kwa wakati usio badilika na moja ya kutunza kiungo hiki na kukifanya kifanye kazi vizuri na kutokula ovyo ovyo.

    Mojawapo ya madhara yanayotokana na kula bila utaratibu. Madonda ya tumbo. Kuchacha kwa chakula tumboni, kuharisha, kutapika, hewa chafu, tumbo kujaa gesi, kukosa hamu ya chakula.

6. STOMACH – TUMBO MFUKO WA CHAKULA NATURAL REMEDIES UK 355

Tumbo ni kiungo muhimu kwani hupokea chakula kinachotoka mdomoni na kukifinyanga (kuyeyusha) kiungo hiki ni kimeumbwa kwa muundo wa taulo ni muhimu sana kukitunza kiungo hiki kazi yake ni kubwa na nzito. Chakula kinacholiwa hakiwezi kuingia kwenye mfuko wa chakula huanzia kwenye kiungo hicho baada ya kukifinya mpaka kwenye utumbo mpana, madhara waliyonayo watu wengi ni kwa kula vibaya na kunywa vibaya yamekifanya kiungo hiki kuwa dhaifu na mengi ku la bila utaratibu, kula na kunywa maji. Wengi hunywa vinywaji vikali sana kiasi kwamba vinatoboa utumbo na kutokuwa na kiasi katika kula. Iwako 10:23

    Isaya 55:2 (Wak 6:12 – 13, 19- 20

Madhara Taifodi husababisha madonda ya tumbo, mawazo, Amiba aina zote za minyoo kwani hutoboa utumbo na kushiba sana.

Pombe, majani ya chai, sigara, juisi za kemikali na soda unga uliokobolewa na vyakula vya kuangiza nyama zaburi 18:27- 33 zaburi 106:15

Ili kutunza kiungo hiki ni vema kula chakula cha asili na juisi za nanasi, apple, machungwa, papai, embe nk na mboga za majani zaburi 104:13- 15 Ayubu 28:5 Zaburi 136:25, 147:8-9 Ayubu 38:41 

7. INTESTINE UTUMBO MPANA NA MWEMBAMBA

Utumbo mpana na mwembamba hufanya kazi kwa pamoja kazi kwa pamoja baada chakula kuingia na hutoka kwenye tumbo na kufyonzwa na utumbo mpana hapo hufanyika kazi ya kuchambua vitamini na madini na virutubisho protini inayohitajika mwilini hapo ini linahusika kongosho na kama chakula kina maji kazi ya kuchuja maji na mafigo pia huhusika ubongo huratibu shughuli nzima ya uyeyushaji kwani kwani huamrisha viungo vyote shughuli hii huchukua takiribani masaa 4-6 kulingana na aina ya chakula.

Mucous  membrane -  Kiwamba ute sehemu ya kiwamba cha seli inayozunguka mfereji wa chakula.

Sehemu ya chakula kinacholiwa, humeng’enywa  na kusharabiwa mwilini. Sehemu iliyobaki ambayo ni chakula ambacho hakikumeng’enywa na kusharabiwa mwilini, husafilishwa hadi kwenye utumbo mpana.  Mabaki hayo ambayo yamechanganyika na pigmenti za nyongo hutolewa nje kama kinyesi.

Chakula kilichosharabiwa mwilini huchanganyika  na kemikali kuzalisha nishati. Baadhi ya dutu zinazotokana na mchanganyiko huo hazina manufaa kwa mwili . Dutu hizo huitwa takamwili ambazo ni pamoja na kabonidayoksaidi, kompaundi za natrojeni, maji na pigmenti za ini.

Ogani zitumikazo kutoa taka mwili ni mapafu, figo, ngozi na ini.

Baada ya vitamini, madini, protini na vitu muhimu kuchuliwa na kubaki makapi husafirishwa kwa njia ya utumbo mwembamba (mrefu) hadi kwenye lango la haja kubwa na mtu kujisaidia  Marko 7: 18- 20 kwa muda huu wa masaa 4- 6 mtu hatakiwi kula chochote mpaka baada ya masaa 6  5-6 kula ndani ya masaa haya ni kujiletea magonjwa mengi sana sana.

8. BLADDER – KIBOFU CHA MKOJO

Kibofu ni kiungo mfano wa bilika kazi yake ni kutunza na kuhifadhi mkojo, maji baada ya kuchujwa vizuri na figo maji taka hupelekwa kwenye kibofu kupitia  milija inayounganisha figo  na kibofu au bilika.

Maji taka yanapofika kwenye birika husafirishwa kwenye mishipa  hadi kwenye,uume, uke kisha maji  hayo humwagika nje, au kutoka nje hutwa  kukojoa, paa hapa kuwa na kiungo kidogo kama mfumo   wa (mashine  engine ) inayosukuma  mkujo kubana  mkojo  kwa muda  mrefu bila kukojoa  huathiri kibofu (birika) na kuuwa mashine ya kusukuma  mkojo otoke nje .Madhara haya huenda  na kuharibu mafigo.

Kutumia vinywaji vikali, juisi, soda, pombe, viroba nk ni kuuwa mashine ya kibofu cha mkojo. Madhara yake ni:-

Ø Kupasuliwa

Ø Kuwekewa mpira wa kukojolea

Ø Kushindikana kabisa

Ø Kifo

Ni vyema kuthamini viungo vyetu kwani ni zawadi tuliyopewa  na Mungu 1WAKORINNTHO  12:12-26

                    

9. REPRODUCTIVE: WOMEN  MFUMO WA UZAZI WA MWANAMKE,    NATURAL REMEDIES  UK. 640

  Mfumo wa uzazi wa mwanamke ni moja kati ya viungo muhimu na nyeti, kwa kazi uzalishaji watu au kuzaliana mwanzo 1:28, 4:1.

Huu ni mfumo ambao Mungu aliumba kwa ajili ya kuendeleza uzao wa mwanadamu ili watu wasingie katika swala la kujamiana, kabla ya ndoa. Waebrania 13:4 Mathayo 19:4-6  kwa maneno hayo tendo la ndoa kabla ya kuoa au kuolewa ni kosa la jinai mbele za Mungu katika hili Mungu akataza yafuatayo.

Ø Kuharibu ubikira torati 22:20-21, 17c 4-7

Ø Kufanya tendo kabla kuowa au kuolewa ni dhambi Walawi 21:7 na mume  wake mwenyewe wako 7:1

Ø Wasiingie kwa jamaa wako wa karibu. Walawi 18:6-18 torati 27:20, 22-23

Ø Magomvi na mauji na mafarakano

Ø Usingia kwa mke wa mwingine Walawi 20:10

Ø Masumbufu na majuto

Ø Ndoa jinsia moja ni laana Walawi 18:22

Ø Kulala na kiumbe Walawi 18:23 torati 27:21

Ø Usilale na mwanamke ikiwa kwenye siku zake Walawi 18:19

           Hivyo Mungu alikusudia ndoa iwe baina ya mme na mke.

           Mfumo wa via vya uzazi vya mwanamke ni kama ifuatavyo

Ø Ovari (2) mirija ya falopia, uke ovari hutoa mayai au kuzalisha gamete uke mwanamke ana ovari mbili moja chini ya kila figo Walawi 12:2, 15:19, 25

Ø Mrija wa falopia husafirisha gameti uke kutoka kwenye ovari

Ø Uterasi mji wa mimba ni mahari ambapo kitoto hutunzwa na kukua hadi kuzaliwa.

Ø Seviksi- kilango cha uterasi mlango au misuli mviringo ya seviksi.

Ø Uke – ni sehemu ambayo mtoto hutoke wakati wa kujifungua  na ndipo na mbegu za kiume gamete ume hupitia wakati wa kujamiiana na kutoka nje ya mwili.

   Kuziba kwa husababisha madhara ya kukosa mtoto, siku za hedi maumivu makali kama zikitoka wakati mwingine  damu hutoka kidogokidogo na kuleta maumivu makali sana, wakati mwingine mhusika anaweza kuzimia na kufanya zinaa kinyume na utaratibu. Matatizo mengine ni kama kansa ya kizazi. Baadhi ya vipodozi ni hatari huleta madhara makubwa, kula vibaya, kuvaa vibaya wengi wamepata ugumba (tasa) kwa kujiletea wenyewe au wazazi wao Torati 7:14, 28:18 na mimba kuharibika kutumia dawa za nywele na kilimu ni hatari dawa za nywele huharibu vitamini c sumu kilimu huleta saratani ya ngozi.

                                                                                                             

10.  REPRODUCTIVE: MEN MFUMO WA  UZAZI WA MWANAUME NATURAL REMEDIES  UK 634

Mfumo wa uzazi wa wanaume ni kuzaliana na kuongeza watu duniani Mungu alimuumba mwanaume na mwanamke mwanzo 1:27 watu huzaliana kwa njia ya kujamiana kwa mwanaume/mke Wakorinntho. Mfumo wa mwanaume

Ø Korodani, korodani hutengeneza na kuhifadhi gamete za kiume, korodani hutengeneza homoni inayosababisha wakati wa kubalehe (korodani) Walawi 212

Ø Mirija ya manii, mirija ya manii  hupitisha gameti za kiume kutoka kwenye korodani kwenda kwenye uume na kutoka nje. Ayubu 10:10 Walawi 15:16-18

Ø Uume, kwenye uume kuna mrija uitwao urethra ambao hupitisha manii

1.     VIUNGO VYA KICHWA   (HEAD  SYSTEM).

1.     UBONGO  NERVOUS SYSTEM 

A.    Colebrum  - ubongo wa mbele                                   

B.    Celebelem – Ubongo wa kati                                     

C.    Medulla Oblangata – Ubongo wa nyuma          

“Sikiliza, Ee Israel; Bwana, Mungu wetu, Bwana ndiye nawe  mpende   Bwana Mungu wako, Kwa moyo wako wot, na kwa roho yako, na kwa nguvu zako zote”. K. TORATI  6:4 -5

“Linda moyo wako kuliko yote uyalindayo maana ndiko zitokako chemichemi za uzima” MITHALI  4:20 -23

“Mimi ni Mungu wa Ibrahim, na Mungu wa Isaka, na Mungu wa Yakobo? Mungu sio Mungu wa wafu, bali wa wawaliyo hai” MATHAYO 22:32

A.   Ubongo  wa mbele au ubongo mkubwa. Sehemu hii inahusika na utawara  wa

matendo yote ya hiari hasa yale yanayo husiana na kufikiri, Busara na kumbukumbu. Sehemu hii pia huhusika na kuona, kusikia, kunusa na kuonja.

B.    Ubongo wa kati au ubongo mdogo : Sehemu hii huratibu mijongeo katika mwili, sehemu hiyo ndiyo inayohusika na kuweka mwili uwe katika hali ya msawazo kiumbo.

C.   UBONGO WA NYUMA – MEDULLA OBLANGATA.  

Sehemu hii hutawara matendo yote yasiyo ya hiari katika mwili, kwa mfano, kupumua, mapigo ya moyo, kutanuka na kusinyaa kwa mishipa ya damu na mmeng’enyo  wa chakula katika njia ya chakula .

Sehemu iliyo kubwa, tata na yenye kazi nyingi zaidi ya ubongo mkubwa. Uso wake umekunjamana sifa ambayo huongeza eneo lake.  Uso wa ubongo wa nyuma ndiye sehemu ya chini zaidi ya ubongo na imeunganishwa na ubongo wa kati na ugwe mgongo. Mithali  17:2-22, Mithali 16:23, Mithali 15:13 – 15  Mithali 3:8

2.    MACHO  - EYE.

Jicho hushikiwa kwenye nafasi yake kwa misuli. Misuli hii huuweza kuzungusha mboni ya jicho kwa ajili ya kutazama sehemu mbalimbali. Kuna Neva moja itwayo neva ya Optike inayo unganisha jicho na ubongo sehemu kuu za jicho ni:

Lenzi -  hupanuka na kusinyaa ili kufokasi taswira ya kitu kwenye retina

Retina  - hupeke nuru na kuunda taswira ya kitu

Mboni – Pupili ni shimo katika mboni

Konea  -Ni sehemu ya mbele  inayowezesha kuona miale ya mwanga kupenya

Mucus in eye:Ute ute aina ya kemikali zinto inayoteleza inayotokana na tezi ute yenye kazi ya kulinda tishu za tabaka –nje zisikauke, na pia kuzuia viumbe na maradhi visidhuru jicho.

“Macho yako yatazame mbele, na kope zako zitazame mbele yako sawasawa.  Ulisawazishe pito la mguu wako, na njia zako zithibitike, usingeuke kwa kuume wala kwa kushoto; ondoa mguu wako maovuni”, MITHALI 4:25-27

“Nilifanya agano na macho yangu; basi nawezaje kumuangalia msichana? AYUBU 31: 1, 16: 9-10, ZABULI 121: 1, 123: 1- 2

Eye  strain  - Uchovu wa macho , Computer eyestrain – ucovu wa kokotoa macho

Mucus in eye – uteute  wa jicho, Yellow eys- macho ya njano, Puffy eyes (Bags undrs eyes) -   mpumuo uhemaji wa mfumo wa macho, Itchy eyes  - Mwasho wa macho, red eyes (Blood shol eyes) macho mekundu au damu kwenye macho

Black eyes – Macho meusi.  NATURALA  REMEDIES  UK 301

                               

3.     PUA

Pua zina seli zenye uwezo kuhisi kemikali .Kuna seli zinazotoa, kamasi ambalo lina unyevu kemikali zinazoyeyeshwa  na unyevu huu hushitua seli hizi na kupeleka taarifa kwenye ubongo. Pia pua huhusika na mfumo wa upumuaji kutoa hewa nje na kuingiza ndani kwa kushirikiana na mapafu na sehemu nyingine zenye matundu .Mwanzo 2:7

4.     ULIMI.

Ulimi unaseli onji ambazo huonja na kuamua kama kiti ni kitamu, kichungu au chenye chachu. Pia ulimi unamsuli unazungusha nma kuufanya uwe na uwezo wa kumuwezesha mtu kutoa matamushi au tamushi .Pia ulimi umo ndani ya mdomo. Mithhali 4: 24, Mithali 6:2  Hata meno Zaburi 37:12.

“Nalisema nitazitunza njia zangu nisije nikakosa kwa ulimi wangu; nitajitia lijamu”..............ZABURI 39:1-3

“Vivyo hivyo ulimi nao ni kiungo kidogo, nao hujivuna majivuno makuu........... YAKOBO 3:5

5.    SIKIO  -EAR.

Sikio ni ogani ya kusikiliza na kusawazisha kuna migawanyo mitatu mikuu.

v Sikio la nje – Sikio la nje hukusanya sauti

v Sikio la kati – Sikio la kati lina hewa na dirisha lenye umbo la yai ambalo huelekea kwenye sikio la ndani .

v Sikio la ndani – Katika sikio la ndani kuna koklea ambayo huhisi sauti itakanayo na mitetemo kwa kutumia neva ya akausteka.

“Mwanangu, sikiliza maneno yangu; tega sikio lako, uzisikie kauli zangu.... MITHALI 4:20 -24

6.     MENO  .

Meno teeth meno ni viungo pia mhimu kwa ajili ya kazi kutafuna wakati wa kula ni vema kuyatunza meno . Mtahayo  22:13 meno hushikiliwa na misili aina ya miziz, au nyuzinyuzi. Nyuzinyuzi   hizi zinapopata hitirafu mtu hupatwa na tatizo la usafi wa meno ni mhimu kwa ulinzi, na kula  vyakula vyenye virutubisho.

Wengi wanaopatwa na ugonjwa wa meno ni wale, wanatumia, pipi, barafu, au vitu vya baridi  soda, pombe, ugoro, sukari, nyama  maana nyama inapoliwa nyuzi nyuzi za nyama  hepenya nyufa za maunganishio ya meno, wengi huchokonoa kwa njiti, au mti vyote  hivi  ni vyanzo vya matatizo ya meno

“Amenilalua katika gharabu zake,na kunionea; amesaga-saga meno juu yangu;   AYUBU 16: 9, 5-8 

2. MFUMO WA KIFUA.

a.     MOYO  - Unafanya kazi ya kusukuma damu au kupampu. Na damu kuzunguka mwilini, kazi ya  moyo ni ya mhimu maana kiungo hiki ni cha thamani kwa maana katika viungo hiki ndicho kiungo kisicho pumzika kinafanya kazi  tangu kuumbwa kwa mtu  hadi kifo ni yetu kukitunza . Pia unamishipa midogo ya kusafilisha damu pia moyo unapampu mbili.

1.    Upande  wa juu – Pampu hii inasukuma damu kwenda juu kwa kushirikiana na mapafu kunyumbua

2.    Nyingine upande wa chini-  Hii pampu hizi zinapo shindwa kufanyakazi magonjwa ya presha ya kupanda – kushuka kutumia vyakula vyenye vichocheo huleta kiherehere cha moyo, moyo kupanuka, mafuta kwenye mishipa ya damu ya moyo. Moyo kushindwa kufanya kazi, acha kutumia singira, sukari za viwandani, na juisi chumvi bichi, nyama, samaki pombe, mavazi ya  kubana mwili, viatu vyenye kisingino kilefu sana, sembe, ngano iliyokobolewa, na isiyo ya asili.

“Maana wewe ndiwe uliyeniumba mtima wangu, ........ Zaburi 139:13

Presha ya juu, Presha ya chini, Kupanuka kwa moyo, Kusinyaa kwa mshipa ya moyo, Mafuta kwenye mshipa ya moyo, Kiherehere cha moyo, Kuziba kwa pampu ya juu ya moyo, Kuziba kwa pampu ya chini ya moyo.

b.    MAPAFU.

Mapafu hufanya kazi ya kuchunja hewa na mapafu kunyumbuka. Kazi ya kuondoa hewa chafu, na kuunda mfumo kwenye mfumo wa hewa safi.  Na kuondoa uchafu kwenye mfumo hewa, mavumbi, moshi, na mazingira yenye hewa chafu n.k

Inashirikiana na sehemu zenye matundu ya mwili, na mfumo wa ngozi. Pia mapafu yana mishipa aina ya tawi na mfumo wa nyuzi nyuzi. Mapafu yanaposhindwa kufanyakazi mtu hupata tatizo la kupumua kwa shida na kufanya kazi ya moyo  kuwa ya shida  sana Huduma ya uponyaji uk 165.

Kukohowa, Madonda kooni kuziba kwa mirija ya mapafu. Ni vema mtu kukaa mahali penye hewa safi na kujenga nyumba zenye madirisha ya kuingiza, hewa, na mwanga wa jua. Kutumia sigara majani ya chai, kahawa ni hatari sana, na kutumia aina ya vinywaji vikari vyakula vyenye vichocheo ni hatari pia.  Habakuki 2:15- 16,   Isaya  5:11- 12 .                             

kwa mfano magonjwa 

1.    Saratani ya mapafu,   

2.    Athima  (Pumu)

3.    Kupumua vibaya

4.    Kuvimba mishipa

5.    Madonda kooni

Pia kuvaa nguo za kubana kifua husababisha tatizo la moyo, Kutayarisha   

3. KIWAMBA MOYO DIAPHRAGM

Kiungo hiki huunganika na vena cava kwa umbo la mfano wa misitari ya mikononi kiungo hiki na viungo  vingine huninginia kwneye kiungo, kama vile moyo, mapafu, mafingo kwenye  kiungo hiki  huanganisha mishipa yote mikubwa inayosfili kwenye vidole vya mikono na minguu. Huungana sup, vena cava. Na inf  vena cava. Na renal inayounganisha figo ya kulia  na vena cava na upande wa kushoto .

           

                             

  

3. MFUMO WA MIFUPA NA VIUNGO VINGINE KWA UJUMLA .BASIC ANATOMY.

Huu ni mfumo unajumuisha  mbavu, mapaja miguu, mikono, mafuvu, vibandiko vya aina ya parastiki, vinavyofunga kama vile mabega, sehemu za siri, kwa jinsia zote.

Mungu alimumba mwadamu kwa ustadi  mwanadamu ni kazi ya Mungu. Zaburi 100:3, Ayubu 10:8 -9, Isaya 45: 9 -10, Ezekiel 37: 4- 9.

Skull – Fuvu la kichwa

Spine – Uti wa mgongo

Humenus – Mfupa kubwa utakao begani hadi kwenye mkono

Nyonga

Tezi za ovari ziko katika  nyonga ya mwanamke ziko tezi mbili za ovari.

Paji la uso.

Uso ni sehemu ya paji likionyesha muonekano wa mtu.

1.    Kama mtu amekasilika au kuwaza uso hukunjamana kuonyesha hari ya mtu isiyo ya kawaida, mwanzo  4......hasira gadhabu, mithali 15:18 .

2.    Uso wa  mtu mwenye muunekano wa faraja huu ndio uso wenye afya mithali 15:13, Mithali 14:30, Mithali 15:30 

EMASON KEFASON
PHONE NUMBER:0756959525 0756959525,0752164685

Share: